اسلام بر همسان گزینی و کفویت در بعد ایمان و اخلاق و درجات آن تأکید می‌کند. با توجه به این که اصل در ازدواج: آرامش، مودت و رحمت است ملاک‌های سیاست گذار نیز در این مسیر تعریف می‌شود، متولی با ابزارهایی که در بخش ها ذکر کردیم این اهداف را دنبال می کند. یکی از این بخش ها همسان گزینی است و با هدف معرفی ازدواج به سوی آرامش، رحمت و مودت بیشتر پی ریزی می شود. البته همسان گزینی در ابعاد جسمی، اجتماعی، اقتصادی و قومیتی نیز اگر به آرامش، مودت و رحمت در بین زوجین بینجامد، مورد اهتمام دین است.

باید توجه داشت همسانی همسر، امری نسبی است و درک صددرصدی آن غیرممکن است؛ چراکه زوجین یا در مراتبِ ویژگی‌های همسان، تفاوت دارند یا در ابعاد دیگر باهم، ناهمسان هستند و یا هم در مراتب و هم در ابعاد دیگر باهم متفاوت‌اند. (نایینی، 1397)

به هم رساندن دو جوان، ارزش و اهمیت زیادی دارد و با کنار رفتن پرده ها به اهمیت آن پی می بریم. خوشا به مال و وقت و آبرویی که برای بهروزی فرزندان و ازدواج جوانان صرف شود و پاداش های دنیوی و اخروی فراوان برای آن ذکر شده است. سنت حسنه وساطت در ازدواج عمری به درازای تاریخ ازدواج دارد! در قدیم الایام مرسوم ترین راه آشنایی میان یک دختر و پسر، یا بهتر است بگوییم آشنایی دو خانواده، وجود یک واسطه بود که بد و خوب طرفین را احصا می کرد و معمولا بی کم و کاست در اختیار آنها قرار می داد. وساطت در ازدواج، کار بزرگترهاست. کاری که زنان گیسوسفید و مردان ریش سپید انجام می دهند. امروز هم زنان و مردانی که سرد و گرم روزگار را چشیده اند، در واسطه گری موفق ترند و درست و غلط را از هم تشخیص دهند.

بحث واسطه‌گری یا شفاعت در ازدواج، در فرمایشات خدای متعال و معصومین علیهم‌السلام ذکر شده است. در سوره‌ی مبارکه نور، خداوند متعال می‌فرماید «وَأَنْکِحُوا الْأَیامى‌ مِنْکُمْ وَ الصَّالِحینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ إِمائِکُم»؛ دستور «َأَنْکِحُوا» خطاب به جامعه‌ی اسلامی صادر شده است و تمام اعضای این جامعه را برای به هم رساندن انسان ها در بر می‌گیرد. یعنی همه مأمور می‌شوند که زمینه را برای ازدواج پسران و دختران (با تسهیل گری، وساطت و ...) فراهم کنند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «هر کس شاهد ازدواج مرد و زن مسلمان شود، رحمت حق او را در برمى‏ گیرد و ثواب هزار شهید برایش مى‏ نویسند و براى هر گامى که برمى‏ دارد، ثواب یک پیغمبر دارد و براى هر کلمه‏ اى که جهت اصلاح طرفین بگوید، ثواب عبادت یک سال مى‏ برد و به خانه خود باز نمى‏ گردد، مگر اینکه آمرزیده شده است.»  

امیرمومنان حضرت علی (ع) هم با تاکید بر این سنت حسنه می فرمایند: «بهترین شفاعت آن است که میان دو نفر در ازدواج میانجیگری کنی تا خدا آن دو را گرد هم آورد.» امام صادق(ع) هم در این خصوص فرمودند: «هر کس زمینه ازدواج مجردی را فراهم کند از کسانی است که خدا در روز قیامت به او نگاه لطف آمیز می‌کند.» امام موسی کاظم(ع) هم وساطت در امر ازدواج را موجب بهره مندی از سایه الطاف الهی می دانند و می فرمایند: در قیامت برای خدا سایه‌ای است که زیر آن سایه نمی‌آرمد، جز پیامبر یا جانشین پیامبر یا مومنی که بدهکاری مومنی را پرداخته یا مومنی که مومن مجردی را از بی‌همسری رهانده باشد.»

برای این فعالیت ارزشمند از صفر و روش های آزمون و خطا شروع نکنید. توضیحات خلاصه در قسمت های بعدی را ملاحظه فرمایید